Döneminin En Yükseği: Jeddah (Kingdom) Tower

Projenin Temel Bilgileri:

İsim: Jeddah Tower

Yer: Cidde(Jeddah), Suudi Arabistan

Başlama Tarihi: 2014

Bitiş Tarihi: 2021

Müteahhit: Bin Ladin Group

Mimar: Adrian Smith + Gordon Gill Architecture

Maliyet: 1.23 milyar $

Toplam Kat Sayısı: 200

Yaşanabilir Kat Sayısı: 163

Toplam İnşaat Alanı: 556.000 m²

Toplam Beton Miktarı: 500.000 m³

Beton Basınç Dayanımı: 65-85 Mpa

Toplam Çelik Miktarı: 80.000 ton

Çelik Akma Dayanımı: 520MPa

Döneminin en yükseği olması hedeflenen gökdelene ilk olarak Kingdom Tower (Kraliyet Kulesi) ismi verilmiştir. Daha sonra Riyad’daki Kingdom City adlı gökdelenle karıştırabileceği düşünülerek ismi Jeddah Tower(Cidde Kulesi) olarak değiştirilmiştir.

Jeddah Tower’ın  Cidde şehrinin 20 km kuzeyinde şehirden izole bir bölgede yapılmaktadır. Cidde Ekonomi Şehri kurulması planlanan bu bölgenin ilk projesi Jeddah Tower’dır. Bu devasa yapı ile ıssız bir çöl halindeki bölgenin gelişmesi ve ilgi odağı olması hedeflenmektedir.

Proje, Suudi Prens El-Velid bin Talal’ın dünyanın en yüksek binasını yapmak istemesi üzerine tasarlanmıştır. Yapının en az 1000 m olacağı bilinmekle birlikte, yüksekliği resmi olarak açıklanmamıştır. Bu gizliliğin sebebi olarak da, Jeddah Tower ile birlikte inşası devam eden gökdelen projelerinin olması ve Jeddah Tower’ın kesin olarak en yüksek yapı olması istendiği gösterilmektedir. Projeye ilk başlanıldığında yapının yüksekliğinin 1mil(1.6km) olması hedeflenmiştir. Ancak bölgede yapılan çalışmalar sonucunda zeminin o kadar yüksekliği kaldıramayacağı anlaşılmıştır.

Ne için kullanılacak?

• Kulenin ilk 5 katının alışveriş merkezi olması planlanmıştır.
• Alt katlar daha geniş olduğu için, 90.katın altındaki katlar şirketlere ofis olarak verilecek.
• Rezidans olarak kullanılacak 20 kat, 94.kat ile 114.kat arasında yer alacak.
• Otel olarak kullanılacak olan 115 ile 156.katlar arası Four Seasons Hotels tarafından satın alındı.
• 157.kat ise gökdelenin seyir terası olacak.
• Seyir terasının üstündeki katlar ise tesisat katları olarak kullanılacak.

İnşası tamamlandığında kule 167 yaşanabilir kata ve 240.000 metrekarelik toplam alana sahip olacak. Tesisat katları da sayılırsa toplamda 252 kat olacak.

Jeddah Tower’da, asıl amacı turistleri seyir terasına taşımak için kullanılacak olan 5 adet çift katlı asansörle birlikte toplamda 59 asansör bulunuyor. O yükseklikte hızlı asansörün mide bulantısına neden olabileceği düşüncesiyle asansörlerin hızı 10m/s olarak belirlenmiştir. Asansör kablolarının uzunluğu arttıkça kablo ağırlığının da eklenmesiyle yük taşımaları zorlaşacağı için hiçbir asansör zemin kattan en yüksek kata kadar çıkmamaktadır. Farklı katlarda bulunan 3 lobiyle asansörler arası yolcu transferi yapılabilecek.

Yapıyı tasarlayan Adrian Smith, Jeddah Tower’ı tasarlamak için Burj Khalifa’nın şeklinden ilham almış. “Buttressed Core (Desteklenmiş Çekirdek)” olarak bilinen bu şekil basit üç kanatlı bir merkezden oluşmakta ancak daha sağlam ve güvenli bir yapı oluşturmaktadır. Ayrıca bu şekil, diğer yapı şekillerine oranla rüzgar yüklerini daha etkili bir biçimde azaltabilmektedir. Rüzgar yükü, bu denli yüksek yapılar için oldukça önemli bir faktördür. Bu nedenle yapı ne çok rijit, ne de çok sünektir. Bunu sağlamak için ciddi mühendislik çalışmaları yapılmıştır. Sonuç olarak Burj Khalifa’nınkine benzeyen Jeddah Tower’ın enine kesiti, 120’şer derece ile ayrılmış üç kanadı olan ve bir tanesi sembolik olarak kutsal şehir Mekke’yi gösteren Y şeklindedir.

Jeddah Tower ilginizi çektiyse buraya tıklayarak kısa tanıtım videosunu da izleyebilirsiniz.

Kaynakça:

https://www.skyscrapercenter.com/building/jeddah-tower/2

https://www.dezeen.com/2018/07/18/megatall-skyscrapers-reaching-new-heights/