Beton, inşaat sektöründe yaygın bir yapı malzemesidir. Günümüzde kullanım amaçlarına göre farklı beton çeşitleri üretilmesi mümkündür. Hafif beton da günümüzde çeşitli amaçlarla kullanılan özel beton türlerinden biridir. Peki nerelerde ve ne amaçlarla kullanılır?
Hafif Beton Nedir?
Hafif beton, isminden de anlaşılacağı gibi birim ağırlığı diğer betonlara göre düşük olan bir beton çeşididir. Daha bilimsel olarak; etüv kurusu durumdaki yoğunluğu 800 kg/m³ ile 2000 kg/m³ arasında olan betonlar “hafif beton” olarak adlandırılır. Hafif beton; kum, uçucu kül, portland çimentosu, su ve önceden yapılandırılmış köpüğün belirli oranlarda karıştırılmasıyla üretilmektedir. Köpüklü beton olarak da bilinen Hafif Beton (LC), geleneksel olarak üretilen betona göre çeşitli avantajları ve kullanımları nedeniyle inşaat sektöründe kullanılan en önemli beton tiplerinden biridir. Özel olarak hesaplanmış hafif betonun temel özellikleri sıkıştırmaya gerek duyulmaması ve kalıbı doldurmak için bir pompadaki çıkışından sonra devamlı olarak kendi kendini sıkıştırmasıdır. Bu özellikleri sayesinde, büyük yapılara ve mesafelere güvenle pompalanabilir.
Hafif beton sağladığı birçok avantaj sayesinde çokça tercih edilen bir betondur. Beton çeşitleri içerisinde hafif beton özellikle ısı yalıtımı sağlaması ve zati yükü azaltması nedeni ile kullanılan bir malzemedir. Birim ağırlığı normal betonlardan belirgin şekilde düşük olan hafif betonlar, normal betona oranla yapı ağırlıklarını, dolayısı ile taşıyıcı elemanların kesitlerinin azaltılmasını sağladığından inşaat sektöründe kullanımı artmaya başlamıştır.
Avantajları Nedir?
Uygulamalarıyla ilişkili çeşitli avantajlara sahiptir.
-Öncelikle hafif olması: Diğer betonlara göre ağırlıkça düşüktür ve bu sebeple yapı malzemesinin ağırlık ve vinç çalışmalarında olumlu bir etkiye sahiptir. Diğer yandan normal beton çok yoğundur ve şekil oluşturduktan sonra üzerinde çalışmak oldukça zordur.
-Çevreci Bir Malzeme: Uçucu kül, endüstriyel atıklardan biri olduğundan çevre dostu bir malzeme diyebiliriz.
-Düşük Maliyetli: Endüstriyel atıkların uçucu kül ilavesinin verimli bir şekilde uygulanması dışında, çimento ürünlerine de önemli miktarda yatırım yapılmaktadır. Bu nedenle inşaat maliyetini önemli ölçüde azaltır.
-Yangına Dayanıklıdır: Hücresel hafif beton (CLC), içeriğindeki hava boşlukları ile yangına karşı dayanıklılık sağlar. Türüne bakılmaksızın bir CLC duvarları yanmaz ve saatlerce yangına karşı mücadele edebilir.
-Ses Emme ve Akustik İzolasyon: Düşük yoğunluk çoğunlukla ses yalıtımını artırır. Bu sebeple ses yalıtımı için gayet uygundur.
-Isı Yalıtımı Çok İyidir: Azaltılmış yoğunluğa sahip olan köpüklü beton çok iyi bir ısı yalıtımı özelliği gösterir. Bu düşük yoğunluğa sahip olmasına rağmen dayanım açısından kesinlikle yapısal bir tehlikesi yoktur. Aynı zamanda donmaya karşı da dirençlidir.
Hafif Betonun Bazı Dezavantajları:
-Diğer betonlara göre karıştırma, yerleştirme ve sıkıştırma işlemleri daha fazla özen ister.
-Boşluklu oldukları için dayanımları düşüktür. Agreganın tipine bağlı olmakla birlikte, normal betonla benzer dayanımlar elde etmek için daha fazla çimento kullanmak gereklidir.
-Normal betona göre aşınmaya karşı dayanımları daha düşüktür.
-Bazı türleri yüksek poroziteye sahip olduklarından dolayı, donatıları korozyondan koruyucu bir etki sağlayamamaktadır.
-Sünme ve rötre değerleri normal betondan daha yüksektir,
-Düşük çekme dayanımına sahip olduğu için daha fazla kayma donatısına ihtiyaç duyulur
Bazı Uygulamaları
Hücresel hafif beton, düz çatılarda veya yükleme dışı duvarların üzerinde tuğla ve bloklar halinde uygulanarak ısı yalıtımı olarak kullanılır.
Eski kanalizasyon boruları, kuyular, depolama tankları, tüneller ve metrolar için biraz daha düşük mukavemetli malzeme uygulanarak dolgu olarak kullanılır.
Betonun akustik dengesini korumak için kullanılır.
Toprak su tahliyesi amaçlı uygulanabilir.
Donmayı önlemek amacıyla köprüde uygulanır.
Perlit alçı ve Perlit hafif betonun üretiminde kullanılır.
Hafif betondan kısaca bahsedersek avantajı olan bir beton çeşididir. Özellikle ısı yalıtımı için çokça kullanılan bu betonun, enerji maliyetlerini düşürdüğü için daha çevreci bir yalıtım malzemesi olduğunu düşünüyorum. Kullanımının günden güne artmasının sebebi de bu sanırım.
