Ülkemiz günümüzde deprem kuşağında bulunmaktadır. Kentsel dönüşüm adı verilen uygulama Türkiye genelinde var olan depremlere karşı dayanıksız olan yapıların yenilenmesini öngören bir uygulamadır. 6306 sayılı Afet Riskli Yapıların Yenilenmesi Hakkında Kanuna göre, ülkedeki afet riski taşıyan alanların belirlenip, sağlıklı ve de yaşanılabilir hale getirilmesi uygulamasına kentsel dönüşüm denir. Kanun, Türkiye’nin her tarafındaki kent ve köylerdeki ekonomik ömrünü tamamlamış, yıkılma riski olan binaların devletin sağladığı yapım kredisi, kira yardımı, belediye harç – vergi avantajlarını da kullanarak yeniden yapılmasını öngörmektedir.
Kentsel Dönüşüm Şartları
Bir yapının kentsel dönüşüme dahil olması ve hak sahiplerinin bu yardımlardan yararlanabilmeleri için yapının riskli yapı tanımına uyması gerekiyor. Riskli yapı, Riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıyan ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapılardır. Riskli yapının tespitini ise başvurulan lisanslı firma yapıyor.
Kentsel Dönüşüm Sorgulama
Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm sorgulama sayfası (http://cbssr.ibb.gov.tr/ kentseldonusum/) üzerinden, TC. Kimlik numaranız, ilçe, ada, parsel gibi konut bilgilerini doldurduktan sonra seçilen parselin kentsel dönüşüm alanında olup olmadığını sorgulayabilirsiniz.
Riskli Yapının Tespitinden Sonra Yapılacaklar
Yapınız ‘riskli yapı, riskli alan, rezerv alanı’ grubuna giriyorsa binanız yıkılacaktır. Risk tespitine karşı mülk sahipleri 15 gün içinde Bakanlığa itiraz edebilirler. Bu konuda bilirkişi heyetinin verdiği karara uygulama devam edecektir. Risk tespitinin kesinleşmesinden sonra yapı sahiplerine yapının yıktırılması için 60 gün süre verilmektedir. Bu süre içinde yapı yıktırılmazsa, yıkım kamu eliyle yapılmakta ve yıkım masrafları yapı sahiplerinden istenmektedir.
Bu durumda, yapı sahileri tapudaki hisseleri oranında arsa hissedarları olur. Bu aşamada arsa hissedarlarının 2/3 çoğunluğu onayı ile yapının kime, nasıl ve hangi paylaşımla yaptırılacağı belirlenir. Bina ortak karar protokolüne katılmayan hak sahiplerinin hisseleri, açık artırma ile diğer ortaklara satılır. Eğer bu satışta alıcı çıkmazsa, Bakanlık bu hisseleri kamulaştırma yoluyla kendisi satın alır.
