PAYLAŞ

Fiyatlar ve Piyasalar (Pazarlar) (Prices and Markets):

* Fiyatların piyasada hangi değer aldığı bir mikroekonomi konusudur.

* Kuzey Kore gibi merkezi planlı bir ekonomide fiyatları hükümet belirler. Serbest piyasa ekonomilerinde ise fiyatlar piyasada (marketlerde) belirlenir.

*Piyasa (Market): Alıcı ve satıcıların alışveriş amacıyla bir araya gelmeleri olayı ya da bir araya geldikleri yer demektir. Piyasa belli bir satın alım bölgesini ve belli bir mal veya değer grubunu kapsar. Örneğin, Ankara 2.ci el oto piyasası, Türkiye inşaat malzemeleri piyasası, Dünya altın piyasası, Paris kıymetli madenler piyasası,…

* Piyasada bir araya gelen tüketiciler, çalışanlar ve firmalar karşılıklı etkileşim (interaction) içinde fiyatları belirlerler.

* Piyasa dengesi (equilibrium): Arz ve talep edilen miktarları birbirine sabitleyen fiyat (P*) denge fiyatı adını almaktadır: QS (P*) = QD (P*).

Denge fiyatı marketi temizleyen (clear) fiyattır, yani dengeye varmış bir piyasada ne kıtlık (arz noksanlığı) ne de üretim fazlası mevcut değildir.

Arbitraj: Bir malın ya da ürünün, bir yerden satın alınıp üzerine kar koyularak başka bir yerde satılması eylemidir. Piyasada “sabit fiyat” ilkesinin gerçekleşmesi arbitraj sayesinde olur.

Teori (Kuram) ve Model:

* Ekonomi biliminde açıklama ve kestirimler teorilere dayandırılır. Teori, gözlenen olayları açıklamak için belli varsayımlar ve önermelerden hareketle oluşturulmuş bütünsel bir düşüncedir.

Örnek, yer çekimi kuramı, arz talep kuramı, …

* Model ise ekonomik birimin (firma, tüketici, çalışan vs) teoriye dayanılarak kurulan bir matematik temsili resmi ya da gösterimidir.

Örnek, Solow’un büyüme modeli, Heckscher-Ohlin modeli, …

Pozitif ve Normatif Analiz:

* Mikroekonomi içerisinde pozitif analiz, olayların neden ve sonuç ilişkilerini inceler. Değer yargısı içermez. Örnek: Para arzı artışı ekonomide boş kapasite yokken enflasyona sebep olur.

* Normatif analiz, olayların nasıl bir biçimde meydana gelmesi gerektiğini tespit eder. Değer yargısı içerir. Örnek: Eşitçi bir gelir dağılımı eşitsiz dağılıma her zaman tercih edilmelidir. Üretim çevreyi kirliliğine yol açmadan yapılmalıdır.

Nominal ve Reel Fiyatlar (Nominal and Real Prices):

* Nominal Fiyat: Bir mal ya da hizmetin enflasyona göre indirgenmemiş mutlak fiyatıdır. Örnek: 2018 asgari ücreti 2000 TL’dir.

* Reel Fiyat: Enflasyona göre uyumlanmış fiyat demektir. Bir mal ya da hizmetin fiyatlar genel düzeyine göre göreceli fiyatıdır.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) (Consumer Price Index, CPI):

Tüketici mal ve hizmetlerinin toplanmış (aggregate) fiyat düzeyini temsil eder.

Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) (Producer Price Index, PPI):

Ara malı, girdiler ve toptan ticaret mallarının toplanmış fiyat seviyesini gösterir.

Reel fiyatların hesaplarken kullanılan formül:

RFt = NFt x (TÜFEbaz yılı / TÜFEt)

Örnek: 1998 yılı üniversite harçları 1970 fiyatları ile kaç dolardır?

RF98 = NF98 x (TÜFE1970 / TÜFE98) = 19,213$ x (38.8 / 163.0) =4,573 $

*Türkiye’de asgari ücretteki değişimler:

 

Eğer mikroekonomi üzerine olan bu yazımızı beğendiyseniz ve sektörü etkileyen daha fazla güncel bilgiye sahip olmak istiyorsanız sitemiz alt başlıklarından “Güncel” alt başlığına göz atabilirsiniz.

BİR CEVAP BIRAK

Lütfen yorumunuzu giriniz
Lütfen isminizi buraya giriniz