PAYLAŞ

Dünya’da iki kıta üzerinde yerleşmiş tek bir metropol var: İstanbul. Ama ne yazık ki, bu benzersiz özellik, ulaşım sorunlarını da beraberinde getirmekte. Kentin Avrupa ve Asya yakaları arasında günden güne artan trafik yoğunlunun rahatlatılması ve doğurduğu sosyoekonomik yüklerin hafifletilmesi için yeni çözüm arayışları sürekli devam etmekte. Bu çözümlerden en önemlilerinden biri de bu dönem BÜYAP olarak 20 kişilik bir grupla ziyaret ettiğimiz Avrasya Tüneli Geçişi Projesi’dir.

Asya yakasındaki proje ofisine gerçekleştirdiğimiz gezide oldukça iyi karşılandık. İlk olarak, toplantı odasında yapılan sunumların ardından sorularımızı sorduk. Sunum sonrasında ise iş güvenliği ekipmanlarını giyerek sahaya indik ve kısa bir saha turu yaparak gezimizi sonlandırdık.

Avrasya Tüneli’nin Birinci Bölümü

Kazlıçeşme ve Göztepe kavşaklarını birleştiren proje tamamlandığında, bu eksendeki trafiği rahatlatacağı gibi iki yakadaki tüm ana arterlerin yükünü de azaltacak olan 14.6 kilometre uzunluğunda bir yol yapılmış olacak. Toplam 3 bölümde inşa edilen projede, birinci bölüm Avrupa yakasındaki Kazlıçeşme kavşağıyla Çatladıkapı arasında yer alıyor. 5.4 kilometrelik bu bölümde mevcut yol genişletilecek, kavşak ve yol bağlantılarıyla trafik akışı rahatlatılacak, hemzemin yaya geçitleri ve engelli vatandaşlarımızın kullanımına uygun üst geçitler sayesinde sahile ve Yenikapı miting alanına ulaşım kolay bir şekilde sağlanacak.

Tünelin İkinci ve Üçüncü Bölümleri

Denizin altından tünelle geçişin sağlandığı ikinci bölümün 3.4 kilometrelik kısmı tünel açma makinesiyle oyularak tamamlanacak. Tünelin bu bölümü biri gidiş biri geliş olmak üzere iki katlı olacak. Tünelin yüzeye en yakın noktadaki taban kotu yüzeyden 62 metrede ve en derin yerdeki taban kotu yüzeyden 106.4 metrede yer almaktadır. Tünelde her 200 metrede bir acil tahliye sistemi ve her 600 metrede bir bekleme cebi yer alacaktır. Sadece hafif araçların kullanımına uygun olan projenin bu bölümünde otomatik geçişli gişeler ve ana kontrol binası da yer alacak. Projede toplam 1.8 kilometrelik kara tünelleri de yer alacak. Üçüncü bölüm ise, Anadolu yakasında D-100 karayolu Eyüp Aksoy Kavşağı tünel çıkışından Göztepe kavşağına kadar uzanıyor. 3.8 kilometrelik bölümde yol genişletmeleri, kavşak düzenlemeleri ve yol bağlantıları yapılacak.

Özel Üretim Tünel Açma Makinesi

Bu proje için TBM (tünel açma makinesi) Herenknet firmasının Almanya’daki tesislerinde özel olarak üretildi. TBM 12.7 metrelik kazı çapıyla dünyada 6. sırada, 11 barlık basınç dayanımına sahip olmasıyla da 2. sıradadır. TBM’in toplam uzunluğu ise 120 metredir. Bu proje dahilinde, özel eğitimli dalgıçlar dünyada ilk kez 11 bar basınç altında dalış yaparak TBM bakım çalışmalarını başarılı bir şekilde gerçekleştirdiler. Günlük ilerleme hızı ortalama 8-10 metre olan tünel açma makinesinin güzergahı üzerinde denizel çökeltiler ve değişik basınç dayanımlarına sahip kaya birimleri bulunmaktadır. Bu bakımdan denizaltı tüneli dünyanın sayılı ve ender mühendislik projelerinden biridir.

Denizaltı tünelinin dış çeperini oluşturan ortalama 70 megapascal basınç dayanımına sahip, tamamen su geçirimsiz betonarme segmentler Yapı Merkezi tarafından üretildi. Güzergahın jeolojik ve geoteknik özellikleri dikkate alınarak özel olarak tasarlanmış iki adet sismik conta TBM tünelcilik sektöründe ilk kez uygulandı. Bu sayede tünelin olası depremlere karşı emniyeti daha da arttırıldı. Tünelin çok boyutlu güvenliği bütün olasılıkların hesaba katıldığı etkin yöntem ve üstün teknolojilerin yanı sıra yüksek dayanımlı malzeme ve en az bakım gerektiren tasarımla sağlandı.

Maliyeti ve İşletmesi

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının bu önemli projesini Yapı Merkezi ve Güney Koreli SK Grubu üstlendi. 26 Şubat 2011 tarihinde projenin iş başlatma töreni gerçekleştirilen projenin 19 Nisan 2014 tarihinde ise kazı başlangıç töreni gerçekleştirildi. Yaklaşık 1.3 milyar dolara mal olacak Avrasya Tüneli projesi yap işlet-devret modeli ile finanse olacak. 55 ay sürecek inşaat aşamasının tamamlanmasının ardından birinci ve üçüncü bölümleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne devredilecek. Boğaz geçişi bölümü ise işletmeci firma tarafından 25 yıl 4 ay işletildikten sonra işverene devredilecek. Avrasya Tüneli Projesi için, uluslararası kuruluşlardan sağlanan 960 milyon dolarlık kredi paketi 18 yıllık vadesi ile bugüne kadar Türkiye’de yapılmakta olan yap-işlet-devret projeleri arasında en uzun vadeli finansman özelliğini kazandı ve finans çevrelerince 4 adet uluslararası ödüle layık görüldü.

Çevre Dostu Proje

Dünya Mirası Listesi’nde yer alan tarihi yarımadayı ve İstanbul siluetini hiç zedelemeyecek bir güzergaha yapıldığı için, ekolojik dengeyi gözeten ve deniz yaşamına zarar vermeyen çevre dostu proje özellikleriyle Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası tarafından 2015 en iyi çevresel ve sosyal uygulamalar ödülüne layık görüldü. Böylece İstanbul ve Türkiye dünya ölçeğinde anıtsal bir yapı kazanmış oldu.

Hazırlayan: Gökçe İrem Akgün – Mert Ünsal

BUYAP CIVIL NEWS 2016

 

 

BİR CEVAP BIRAK

Lütfen yorumunuzu giriniz
Lütfen isminizi buraya giriniz